Jestem bardzo podekscytowana tym, że mogę przedstawić mój osobisty wybór dzieł sztuki współczesnej na aukcji „Sztuka dzisiaj. Wybór kuratora”. Jest on wynikiem mojej rocznej podróży po Polsce, oglądania wystaw w różnych publicznych galeriach, obserwowania kuratorskich wyborów w profesjonalnych miejscach oraz poznawania i osobistej ewaluacji najmłodszej sceny artystycznej. W moim wyborze spotykają się artyści na początku swojej drogi w sztuce, ale już dostrzeżeni i budzący wielkie nadzieje na przyszłość oraz wybitni twórcy starszych pokoleń, którzy z rozmaitych powodów nie byli zainteresowani aktywną obecnością na rynku sztuki. Szeroko komentowana wystawa „Niepokój przychodzi o zmierzchu” w Zachęcie Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie pokazała, że w polskiej sztuce pojawiło się nowe pokolenie artystek i artystów, których łączy kilka wspólnych cech. W warstwie formalnej to dominacja malarstwa jako głównego medium wypowiedzi artystycznej oraz zainteresowanie rękodziełem – tkactwem, hafciarstwem, ceramiką, nietypowymi przedmiotami. Estetycznie sztuka ta porusza się pomiędzy wizerunkami pop-kultury (komiksy, manga, film i media, memiczność i totemiczność), postcyfrową figuracją i abstrakcją oraz różnymi wersjami nadrealizmu. Najbardziej charakterystyczna i różna od poprzednich roczników jest warstwa ideowa młodej sztuki. Mamy tu do czynienia z niespotykaną dotychczas intensywną, emocjonalną empatią i delikatnością, a zarazem poczuciem kruchości świata zmierzającego do zagłady, chociażby z powodu kryzysu klimatycznego. Sztuce tej nieobca jest opowieść o współczesnym świecie w ramach innych aktualnych problemów – przede wszystkim równouprawnienia wszystkich płci i kryzysu uchodźczego. Inny biegun współczesnej sceny to abstrakcja o orientacji konstruktywistycznej, która od czasów jej pojawienia się w 2 dekadzie XX wieku jest obecna w każdym kolejnym pokoleniu artystów. Obecnie najbardziej widoczna jest abstrakcja strukturalna, polegająca częściej na kontrastach fakturowych i doborze materiałów aniżeli na wykreślaniu figur geometrycznych. Temat ten łączy się z zagadnieniem modernizmu i jego powojennym dziedzictwem. Także inne wybory w sztuce idą przez pokolenia, jak emancypacyjny feminizm czy metafizyka obrazu – dwie postawy znajdujące się na antypodach światopoglądowej topografii. Mam nadzieję, że omawiane tu wątki dostrzegą Państwo w pracach wybranych przeze mnie na aukcję.
DOROTA MONKIEWICZ
Dorota Monkiewicz, laureatka Nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy w 2017, założycielka i w latach 2011-16 dyrektorka Muzeum Współczesnego Wrocław. Prezes Sekcji Polskiej Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Sztuki AICA dwóch kadencji (2003-09).W latach 1990-2009 pracowała w dziale Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Warszawie. Przeszła tam wszystkie szczeble kariery muzealnej: od asystentki do kustosza. Była kuratorka pierwszych wystaw retrospektywnych Ewy Partum i Zbigniewa Libery oraz monumentalnych wystaw interdyscyplinarnych: „Dzikie pola. Historia awangardowego Wrocławia” w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie oraz Koszycach, Bochum, Zagrzebiu i Budapeszcie (2015-16), a także „Awangarda i Państwo” w Muzeum Sztuki w Łodzi (2018-19). Jest autorką ponad stu publikacji o polskiej i międzynarodowej sztuce współczesnej.