Siła reklamy a opakowania
Od XX wieku stopniowo zaczęto dostrzegać siłę reklamy, a także wygląd opakowań artykułów, które zachęcać miały do ich kupna. Nowocześni przedsiębiorcy zauważać zaczęli, że nie zawsze wystarcza jedynie wysoka jakość towaru, by produkt cieszył się dużym zainteresowaniem. Dotyczyło to zwłaszcza nowych artykułów na rynku, jak lekarstwa, środki czystości, czy kosmetyki. Należało najpierw przekonać klientów, że danego produktu potrzebują, ponieważ ułatwi im np. wykonywanie codziennych czynności, czy pozytywnie wpłynie na ich zdrowie.
Oglądanie opakowań przedwojennych produktów wiele mówi także o stylistyce wówczas panującej. Jest to czas, kiedy zawód projektanta graficznego dopiero się kształtuje, w większości autorzy grafik etykiet są więc nieznani.
"Pudełka, puszki, papiery opakowaniowe stanowią także odzwierciedlenie gustów i upodobań czasów, w których powstały, są świadectwem rozwiązań projektowych, które cieszyły się popularnością w danym okresie. Walory estetyczne opakowań były kwestią istotną, gdyż jedną z ważniejszych ich funkcji było skuteczne przekazanie informacji o produkcie i zachęcenie do jego kupna." -
- Lena Wicherkiewicz, "Kolekcja opakowań w Muzeum Warszawy", s. 287
Chcąc, by etykiety oraz reklamy przykuwały uwagę klientów, estetyką odpowiadać musiały do ówcześnie panujących trendów. Na początku wieku popularne było więc stosowanie motywów roślinnych, falistych linii, czy ornamentów inspirowanych sztuką orientalną, odpowiadających stylistyce secesyjnej. Wraz z pojawieniem się stylu art déco, w grafikach dominować zaczęły proste obramowania oraz geometryczne formy. Oprócz atrakcyjnych opakowań, zainteresowanie danym produktem budzić miały reklamy prasowe. Uwagę klientów próbowano przyciągnąć za pomocą odpowiedniej typografii (pogrubione czcionki, nagłówki sporych rozmiarów, kursywa), czy obramowań, skomponowanych z linii prostych bądź figur geometrycznych. Często reklamom towarzyszyła również ilustracja, będąca uzupełnieniem chwytliwych haseł reklamowych.
Lucyna Ćwierczakiewiczowa, „ 365 obiadów”, Warszawa 1907
„Kurjer Polski”, R. 40 (25.04.1937), nr 113, s. 7
Po hasłach reklamujących poszczególnych produktów, zwłaszcza leczniczych, widać, że przedwojenni handlarze nie znali tematów tabu. Szeroko reklamowano preparaty mające pomóc na blizny, zmarszczki, piegi, łysienie, czy inne dolegliwości.
Do jednych z najczęściej reklamowanych produktów należały artykuły kosmetyczne. Po przemianach gospodarczych, społecznych i kulturalnych, jakie nastąpiły po Wielkiej Wojnie, kobiety łączyć musiały pracę zawodową z prowadzeniem gospodarstwa domowego, czasochłonne zabiegi pielęgnacyjne wyszły więc z użycia. Ich miejsce zastąpić miały kosmetyki, dostosowane do różnych potrzeb skóry. W końcu, jak brzmiał jeden ze sloganów reklamowych Wytwórni wyrobów leczniczych i kosmetycznych Mariana Malinowskiego, "radością życia jest uroda". Marian Malinowski zaczynał od prowadzenia apteki i laboratorium chemicznego, ulokowanych przy ulicy Nowy Świat. Flagowym produktem Malinowskiego stały się mydła lecznicze, które dystrybuowane były do drogerii, aptek i szpitali na terenie całego kraju. Oprócz doskonałej jakości produktów, artykuły wychodzące z laboratorium Malinowskiego doceniane były za atrakcyjne wizualnie opakowania:
"Na uznanie zasługują również bardzo staranne i wysoce estetyczne opakowania wyrobów firmowych, które dorównują najpiękniejszym opakowaniom drogich wyrobów zagranicznych." -
- "Kurjer Polski", R. 40, nr 113, 25 kwietnia 1937, s. 8.
Zestaw pudełek na puder, okres międzywojenny
„Kurjer Polski”, R. 40 (25.04.1937), nr 113, s. 3
Do podstawowych punktów pielęgnacji twarzy należało użycie mydła oraz kremu, najważniejszym etapem makijażu był zaś puder. Do najpopularniejszych należał produkt firmy PULS, który reklamowano m.in. pod hasłem "Cera matki jest równie delikatna, jak cera dziecka czyni to Puder URODA ". Marka PULS założona została przez Fryderyka Pulsa jeszcze w XIX wieku i tak podobnie, jak wiele firm kosmetycznych działających w dwudziestoleciu międzywojennym, zaczynała od przemysłu mydlarskiego. Po wprowadzeniu na rynek mydeł, firma PULS rozszerzyła swój asortyment o kosmetyki do makijażu, perfumy, produkty do higieny jamy ustnej oraz do pielęgnacji rąk, twarzy i włosów. Wyroby tej firmy uchodziły za artykuły luksusowe, charakteryzujące się doskonałą jakością, otrzymywały nawet dyplomy oraz złote medale na międzynarodowych konkursach.
„Kurjer Warszawski”, R. 117 (24.12.1937), nr 353, s. 3
„Bluszcz”, 26.05.1936, nr. 21, s. 629
Stopniowo, dzięki zaangażowaniu artystów projektantów pojawia się zauważalna zmiana w podejściu do projektowania opakowań: ważny staje się ich kształt i funkcjonalność, a także stosowane rozwiązania kompozycyjne – użycie koloru, deseniu czy układów typograficznych, odzwierciedlające charakter i przeznaczenie przedmiotu.