Polski Plakat Cyrkowy

Zjawisko jakim jest Polski Plakat Cyrkowy wyróżnia się jako odrębny nurt w sztuce plakatu i stanowi wyjątkowe zjawisko w polskiej sztuce lat 60. i 70. XX wieku. Nurt rozwijał się w ramach rozkwitającej wówczas, a słynnej obecnie, również poza granicami kraju, Polskiej Szkoły Plakatu. 

W plakacie cyrkowym widać charakterystyczny dla całej szkoły nowoczesny, acz zróżnicowany stylistycznie język plastyczny, który cechuje szczególna ekspresja, humor, wdzięk i dowcip. Cyrkową atmosferę oddaje poczucie humoru zawarte w pracach, często przeplatające się z ironią, groteską, czy dramatem towarzyszącym cyrkowemu widowisku. 

Plakaty cyrkowe zachwycają kolorystyką, różnorodnością formy i bogactwem przedstawień. Co ciekawe, nie reklamowały konkretnych przedstawień, ale promowały samo zjawisko cyrku jako szczególnej formy rozrywki. Plakat Cyrkowy uwolnił się od funkcji plakatu reklamowego, stając się swoistym gatunkiem sztuki. Dzisiaj stanowi on gratkę dla kolekcjonerów.

Na początku lat ‘60 Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe zaczęły zamawiać u wybitnych polskich artystów plakaty o tematyce cyrkowej. Plakaty te nie stanowiły dosłownej ilustracji, nie promowały konkretnych przedstawień czy zespołów cyrkowych. Artyści sięgając po metafory czy symbole w twórczy sposób zawierali w pracach cyrkową atmosferę. W ciągu kilkunastu lat powstała seria plakatów, które cechuje humor, ekspresja i wdzięk. Tak narodziło się niezwykłe zjawisko w historii Polskiej Szkoły Plakatu - Plakat Cyrkowy. Sukces był ogromny, o czym najlepiej świadczy fakt, że synonimem polskiego plakatu, poza terytorium rodzimego kraju, jest właśnie afisz cyrkowy. 

Prezentowane projekty w niewielkim tylko stopniu przypominają cyrkowe afisze, wykraczając poza utarte schematy i standardy. Od czasu gdy zajęli się tą częścią wizualności polscy twórcy, w Polskim Plakacie cyrkowym, pojawiło się ujęcie zgodne z wytycznymi profesora Henryka Tomaszewskiego. Dominował styl malarski, ascetyczne formy graficzne, prosty rysunek i autorskie liternictwo. Najważniejszym elementem poza warsztatem był pomysł - im bardziej abstrakcyjny i syntetyczny, tym lepiej. Wcześniej afisze cyrkowe pełniły funkcję publicznej prezentacji oferty, zazwyczaj chodziło o zmieszczenie całego zespołu cyrkowego, jego programu i miejsc występowania oraz cen biletów.

Obfitość ówczesnej produkcji spowodowała, że dzisiaj na rodzimym rynku można znaleźć sporo oryginalnych polskich plakatów cyrkowych. Warto sięgać po oryginalne, drukowane w latach 60. i 70. prace najwybitniejszych twórców. Są naprawdę piękne, a dzięki temu sprawimy, że nasze wnętrza staną się bardziej interesujące. Dobra grafika świetnie odnajdzie się w reprezentacyjnej przestrzeni. Pamiętajmy bowiem, że wieszając taki plakat, zapraszamy do domu sztukę w świetnym, nowoczesnym wydaniu.