Bolesław Cybis
(1895 Folwark Massandra na Krymie - 1957 Trenton (New Jersey, USA))
O artyście
(1895 Folwark Massandra na Krymie - 1957 Trenton (New Jersey, USA))
Umocnienie się sowieckiej władzy i ich ekspansja zmusiła młodego Cybisa do ucieczki. 6 września 1919 roku uciekł z Charkowa i poprzez Teodozję dotarł do Stambułu. Wówczas rozpoczął się kolejny okres w jego karierze. W dawnym Konstantynopolu nawiązał bliskie kontakty z innymi rosyjskimi imigrantami związanymi z nurtami awangardy. Żył w biedzie i z trudem się utrzymywał. Zarabiał głównie jako malarz szyldów do kawiarni i teatrów. Trudnił się także wykonywaniem ceramicznych fajek. Z tego czasu pochodzą także pierwsze, znane dzisiaj prace rysunkowe. Cybis z racji deficytu materiałów często opracowywał obie strony papieru. Malował głównie akty i studia anatomiczne, a także sceny z półświatka metropolii - widoki z domów publicznych i podrzędnych knajp.
Od 20 lipca 1923 roku artysta notowany jest już w Warszawie. Początkowo mieszka przy Placu Trzech Krzyży. Pracuje wówczas w zakładzie ceramicznym Andrzeja Wojnackiego i Kazimierza Czechowskiego przy ulicy Czerniakowskiej, wykonując najprawdopodobniej dekoracje malarskie. Od września uczęszcza w charakterze wolnego słuchacza na wykłady w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Studiuje malarstwo w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego oraz grafikę u Władysława Skoczylasa. W 1924 roku pierwszy raz bierze udział w plenerze w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Rok 1925 staje się przełomowym w życiu prywatnym i zawodowym Cybisa. Żeni się z Marią Tym. Młode małżeństwo zamieszkuje w przęśle Mostu Poniatowskiego, przy którym pracuje ojciec malarza. Cybis dzięki stypendium wyjeżdża do Paryża, gdzie ogląda Wystawę Światową Sztuki Dekoracyjnej. Bierze udział w kolejnym plenerze w Kazimierzu Dolnym, a po powrocie wraz z innymi kolegami, pod wodzą artystycznego guru, Pruszkowskiego, zakłada "Bractwo Świętego Łukasza" - jedno z najważniejszych ugrupowań plastycznych międzywojennej Polski. Zimą, na przełomie 1925 i 1926 roku przebywa w majątku Soboty u przyjaciela Jana Stokowskiego. Inspiruje się mocno folklorem ziemi łowickiej, co znajduje odzwierciedlenie w jego kompozycjach przedstawiających chłopów i Łowiczanki w barwnych strojach ludowych. W 1927 roku rozpoczyna budowę Placówki na Młocinach, gdzie mieścić ma się jego dom, a także pracownia skupiająca innych twórców. Już około połowy lat 20. zaczyna inspirować się nurtem niemieckiej Neue Sachlichkeit (Nowej Rzeczowości). Pod jej wpływem tworzy kompozycje o onirycznym charakterze - postaci manekinów czy pejzaże z uschniętymi drzewami. W 1928 roku Cybis maluje "Czeszącą się".
W 1930 wraz z żoną i przyjacielem, także malarzem, Janem Zamoyskim, wybiera się w daleką podróż. Trasa owej wędrówki wiedzie przez Wiedeń i Włochy kontynentalne aż na Sycylię. Kończy się natomiast w Afryce Północnej, gdzie podróżnicy odwiedzają Tunis i Trypolis. Podczas wyprawy powstaje wiele szkiców i rysunków. Po powrocie do Warszawy natomiast, cała seria obrazów olejnych. Artysta rozpoczyna wówczas eksperymenty z fakturą. Wprowadza do kompozycji elementy trójwymiarowe. W 1936 powstaje ikoniczna "Primavera". W latach 30. artysta coraz bardziej skłania się do malarstwa monumentalnego. W 1939 roku wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych, by dekorować tam Polski Pawilon przygotowywany na Wystawę Światową. Wybuch II wojny światowej uwięzi małżonków za oceanem. Cybis wraz z żoną już na zawsze pozostaje w Stanach. W 1942 roku w Trenton, w stanie New Jersey otwierają oni fabrykę Cordey China Inc. oraz działające przy niej eksperymentalne studio Cybis Porcelain Art, gdzie zajmują się ceramiką. Działalność przynosi Cybisom znaczne dochody i sławę. Sama fabryka natomiast działa jeszcze długu po śmierci małżonków.
Obiekty archiwalne
Wszystkie
Bolesław Cybis
"Boże Narodzenie w Łowiczu", 1930
olej, tempera (technika mieszana)/sklejka, 86 x 77,5 cm
Cena wylicytowana:
1 350 000 zł
Bolesław Cybis
"Gołębiarze", 1932-35
olej/płótno, 166 x 96 cm
Cena wylicytowana:
800 000 zł
Bolesław Cybis
"Kompozycja architektoniczna z fryzjerem", 1920-1922
akwarela, ołówek, gwasz/papier, 28 x 35,5 cm
Cena wylicytowana:
760 000 zł
Bolesław Cybis
"Tragarze" ("Robotnicy portowi"), 1920-1922/przed 1933
olej/płótno, 73 x 88,5 cm
Cena wylicytowana:
700 000 zł
Bolesław Cybis
"Portret kobiety w kapeluszu", około 1930
olej/płótno, 61,5 x 72,5 cm
Cena wylicytowana:
700 000 zł
Bolesław Cybis
Postać kobiety w żółtym berecie, 1932-1935
olej/płótno (dublowane), 156 x 66,5 cm
Cena wylicytowana:
660 000 zł
Bolesław Cybis
Portret kobiety w kapeluszu, około 1930
olej/płótno, 61,5 x 72,5 cm
Cena wylicytowana:
640 000 zł
Bolesław Cybis
Legenda o Golemie, lata 20. XX w.
olej/płótno (dublowane), 85 x 130 cm
Cena wylicytowana:
480 000 zł
Bolesław Cybis
"Chinka" ("Pani z papierosem", "Głowa II", "Sąsiadka", "Portret"), około 1928 r.
olej/deska, technika własna, 77 cm x 56,5 cm
Cena wylicytowana:
380 000 zł
Bolesław Cybis
Marynarz, kobieta i dziecko, 1920-1922
akwarela, tusz, gwasz/papier, 23,8 x 23,2 cm (w świetle passe-partout)
Cena wylicytowana:
240 000 zł
Bolesław Cybis
"Martwa natura z kluczem", po 1925
olej/płótno, 70,5 x 60,5 cm
Cena wylicytowana:
240 000 zł
Bolesław Cybis
"Akt kobiety na schodach", około 1925
olej/płótno, 120,5 x 64,5 cm
Cena wylicytowana:
240 000 zł
Bolesław Cybis
"Brzemienna (Macierzyństwo)", około 1928-30
cement polichromowany, 58 x 40 x 40 cm
Cena wylicytowana:
200 000 zł
Bolesław Cybis
Zabawa manekinów (Recto) / Szkic postaci (Verso), 1925
kredka, sangwina/papier, 53,3 x 83 cm
Cena wylicytowana:
130 000 zł
Bolesław Cybis
Maria von Tym Cybisowa - Portret żony
technika mieszana/sklejka, 39 x 38,5 cm
Cena wylicytowana:
100 000 zł
Bolesław Cybis
"Martwa natura z kluczem"
olej/płótno, 70,5 x 60,5 cm
Cena wylicytowana:
120 000 zł