Agata Słowak - potomkini czarownic

Agata Słowak w swojej twórczości porusza wątki związane z erotyką, płcią kulturową i feminizmem. Można tu odnaleźć odniesienia do scen porodu czy aborcji, które artystka porównuje do sabatu czarownic. Motywy te, mówiące o roli rytuału i magii jako alternatywnych form przekazywania wiedzy i tworzenia wspólnotowości kobiet, ukształtowały się formalnie i tematycznie już w ramach pracy dyplomowej Słowak obronionej w 2019 – uhonorowanej główną nagrodą konkursu warszawskiej ASP Coming Out.

"Motyw okultystyczny służy do opowiedzenia wesołej historii o tym, że nie trzeba koniecznie spełniać wysokich oczekiwań i należy żyć w zgodzie ze sobą. Okultyzm to dla mnie wielki zbiór fantastycznych pod względem estetyki motywów, ale szanuję go także za to, że dał podwaliny pod rozwój wielu naukowych dziedzin, wykorzystując podobną metodologię, opartą na eksperymentach i obserwacji".

Agata Słowak

Słowak z niezwykłą odwagą obala stereotypy na temat masochistycznych kobiecych upodobań i odnosi się wprost do polityki antyaborcyjnej i jej drastycznych dla kobiet konsekwencji. Jednocześnie łączy ze sobą powagę i absurd, dystansując tym samym malarstwo jako narzędzie polityczne. Artystka pozwala spojrzeć na cielesność, biopolitykę, dyskurs wokół praw reprodukcyjnych, czy społeczne kształtowanie norm i wzorców genderowych z pewnym przymrużeniem oka na rzeczywistą ich powagę. Przyjęty w czasie studiów własny, rozpoznawalny modus malarski, wyróżniający się na tle pokolenia, przyniósł Słowak niezwykle szybki rozwój kariery artystycznej oraz uznanie wśród kuratorów i krytyków sztuki. Już jako młoda artystka mogła poszczycić się jej pierwszymi wystawami w najważniejszych instytucjach sztuki, takimi jak Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Fundacja Galerii Foksal czy Zachęta Narodowa Galeria Sztuki.

Poprzez przedstawienia zmasakrowanego ciała Słowak opowiada o trudnych relacjach międzyludzkich w społeczeństwie, związkach, a w szczególności o złym stosunku do kobiet skazanym na brak czułości. Korzenie jej nonkonformistycznej postawy artystycznej sięgają czasu dorastania w konserwatywnej rodzinie stwarzającej klimat patriarchalny. Podobne doświadczenia i odczucia przyniósł jej również okres studiów na uczelni opartej na analogicznych wartościach, gdzie kobiety stanowiły jedynie 22% kadry profesorskiej. Odwaga w podejmowaniu ważnych tematów społecznych połączona z osobistym doświadczeniem wytyczonym przez pragnienia, marzenia, popędy, fantazje, lęki i nadzieje, przyniosła artystce główną nagrodę Paszportów Polityki 2022. Doceniono tu również konsekwentne zakorzenienie twórczości Słowak w klasycznym malarstwie nowożytnym. Artystka przenosząc na płótna kompozycyjne układy form dzieł dawnych mistrzów, jednocześnie żongluje znanymi motywami, a nawet je podważa. Można tu dostrzec również konotacje biblijne połączone z wątkami erotycznymi, co poszerza pole do interpretacji i skojarzeń.

"Wątki magiczne przeplecione motywami o tematyce feministycznej i związanej z płcią kulturową wykorzystuję, aby zwrócić uwagę na to, że problemy kobiet i osób wykluczanych z uwagi na inne niż społecznie akceptowalne podejście do swojej płci mają swoje korzenie w czasach, gdy wiara w magię była bardziej powszechna. Nie jest to problem wymyślony dziś, ale coś trawiącego ludzkość od bardzo dawnych czasów".

- Agata Słowak